Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Sytuacja pozbawienia wolności i osadzenia w warunkach izolacji penitencjarnej jest sytuacją trudną i sama w sobie stanowi czynnik ryzyka samobójczego. W połączeniu z innymi deficytami, takimi jak zaburzenia psychiczne, uzależnienia, zaburzenia osobowości, zmiany w sytuacji rodzinnej czy choroby somatyczne, może ona zwiększać ryzyko podjęcia zachowań o charakterze suicydalnym.

W działania z zakresu zapobiegania samobójstwom zaangażowani są funkcjonariusze wszystkich pionów służby oraz pracownicy cywilni. Chociaż w kryzysowym momencie wsparcie lekarza i psychologa jest nieodzowne, tak naprawdę każdy funkcjonariusz i pracownik cywilny może w takiej sytuacji udzielić „pierwszej pomocy” emocjonalnej. Z tego względu kadra tutejszej jednostki uczestniczy w cyklicznych szkoleniach m.in. z zakresu rozpoznawania zachowań sygnalizujących możliwość dokonania autoagresji oraz udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.

Prowadzenie oddziaływań z zakresu profilaktyki presuicydalnej stanowi istotną część pracy funkcjonariuszy i pracowników działu penitencjarnego, którzy w tej trudnej, ale niezwykle ważnej materii współpracują również z działem ochrony oraz służby zdrowia. Funkcjonariusze pełniący służbę w stałym i bezpośrednim kontakcie z osobami pozbawionymi wolności jako pierwsi mogą zauważyć zmiany w zachowaniu i sytuacji osadzonego, a co za tym idzie szybciej podjąć odpowiednie oddziaływania profilaktyczne. Kryzys suicydalny może się pojawić na każdym etapie odbywania kary, dlatego tak ważne jest stałe analizowanie sytuacji osadzonych.

Szczególną rolę w zakresie zapobiegania samobójstwom wśród osób pozbawionych wolności pełnią psychologowie penitencjarni. To oni na co dzień oceniają stopień ryzyka samobójczego, opracowują zalecenia dotyczące dalszej pracy z osadzonymi, kształtują postawę afirmacji życia, uczą akceptowalnych społecznie sposobów radzenia sobie z trudnościami czy technik relaksacyjnych, udzielają osadzonym wsparcia psychologicznego i emocjonalnego adekwatnie do potrzeb oraz prowadzą interwencje kryzysowe.

Oddziaływania z zakresu profilaktyki presuicydalnej podejmowane przez funkcjonariuszy i pracowników cywilnych tutejszej jednostki z pewnością przyczyniły się do uratowania życia wielu osadzonych. Jest to nasz ogromny sukces, dlatego nie tylko z okazji dzisiejszego święta, ale każdego dnia pełnimy służbę z pełnym przekonaniem, że nasze wsparcie, zrozumienie, uważność i wiedza mogą pomóc osobie w kryzysie, a życie ludzkie jest największą wartością.

Tekst i zdjęcia: mł. chor. Agata Piekalska