Kultura – pomimo ciemności i ograniczeń (video)
Trzydniowe warsztaty twórcze poświęcone były wspólnemu przygotowaniu spektaklu teatralnego na kanwie legendy krakowskiej pt. „Czarna Dama”. Autorką scenariusza projektu jest Beata Dżon - Ozimek. Przy współpracy z pięciorgiem niewidomych i niedowidzących artystów oraz przy wsparciu aktora i reżysera, Artura Dziurmana, osadzone miały okazję stać się na moment aktorkami i uczestniczyć w autentycznym procesie twórczym. Pracując z osobami mającymi ograniczenia zmysłowe tj. niewidzącymi bądź niedowidzącymi mogły, uczyć się jak pokonywać i radzić sobie z codziennymi przeszkodami i trudnościami wynikającymi z ograniczeń. Przekonać się, że „pomimo ciemności” poprzez sztukę i kulturę można dotrzeć do światła i radości oraz znaleźć w twórczym działaniu sens.
Warsztaty rozpoczęły się od projekcji filmu pt. „Wykluczeni” w reż. Artura Dziurmana prezentującego historię członków zespołu aktorskiego działającego w teatrze „ITAN”, jego powstania oraz bieżącej działalności. Aktorzy opowiadają w nim o swojej trudnej codzienności, marzeniach i pasjach. Dzielą się nabytym doświadczeniem życiowym, przekazując odbiorcom, że zmiana i realizacja własnych celów i pasji jest możliwa, pomimo ograniczeń.
Dalszą część warsztatów stanowiło doświadczanie. Doświadczanie bycia, opiekunem i opiekowanym, uczniem i nauczycielem, przewodnikiem i podążającym, aktorem i sobą samym. Pod bacznym okiem reżysera, aktorzy niewidzący i aktorki skazane, przy wykorzystaniu elementów multimedialnych, przygotowali osobistą wersję krakowskiej legendy o „Czarnej Damie”, którą finalnie zaprezentowali zaproszonej grupie skazanych.
Warsztaty doskonale wpisały się w prowadzony przez kadrę penitencjarną proces resocjalizacji osadzonych przez sztukę. Skazane biorące aktywny udział w procesie twórczym, pracujące z osobami niewidzącymi nabywały, dzięki uczestnictwu w zajęciach, niezbędnych w życiu umiejętności, w tym współpracy w obrębie grupy. Miały okazję poprawiać posiadane już kompetencje społeczne i poczuć się częścią i ogniwem społeczeństwa.
W trzeci i ostatni dzień realizacji projektu w Oddziale Zewnętrznym w Turawie gościliśmy Wicemarszałka Województwa Opolskiego Romana Kolka, który w towarzystwie Kierownika Oddziału mjr. Jacka Światłego obejrzał próbę generalną przygotowanego w trakcie warsztatów spektaklu. Gość wyraził swoje uznanie dla pracy aktorów i reżysera oraz wagi pracy resocjalizacyjnej wykonywanej przez Służbę Więzienną.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Fundacji PZU.
Tekst i zdjęcia: st. szer. Dawid Makowski