Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

„Nikt i nic nie może cię zezłościć. Złościsz się zawszy sam. Ty i tylko ty jesteś całkowicie odpowiedzialny za swoją złość; nikt i nic poza tobą, twoim sposobem myślenia i działania, nie ma wpływu na powstanie złości, jej przebieg i skutki.” Takie szokujące stwierdzenie to słowa Arnolda Goldsteina, twórcy Treningu Zastępowania Agresji. Takie stwierdzenie było też punktem wyjścia do kolejnego programu resocjalizacji dla skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w Oddziale Zewnętrznym w Stawiszynie

Programy realizowane w jednostkach penitencjarnych są ściśle związane z resocjalizacją skazanych. Kodeks karny wykonawczy precyzuje jasno cel wykonywania kary pozbawienia wolności. Wskazuje on, że wykonywanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, zwłaszcza poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymywania się od powrotu do przestępstwa. Uczestnictwo osadzonych we wszelkiego rodzaju programach podczas ich pobytu w warunkach izolacji więziennej oddziałuje na kształtowanie ich społecznie pożądanych postaw i nowych umiejętności. Do kluczowych programów realizowanych przez Służbę Więzienną są programy z zakresu przeciwdziałania agresji i przemocy. Wśród nich ogromną role odgrywają te programy korekcyjne, które wykorzystują metody zaczerpnięte z Treningu Zastępowania Agresji ART. Opracowany przez Arnolda Goldsteina Trening Zastępowania Agresji, stosowany jest w wielu krajach. Jest on nie tylko programem interwencyjnym, psychoedukacyjnym czy terapeutycznym mającym zapobiegać zachowaniom agresywnym. Wdraża się go także jako trening osiągania doskonałości i sukcesów. Składa się z on z treningu umiejętności prospołecznych, treningu kontroli złości, treningu wnioskowania moralnego. Efekty, które uczestnicy Treningu Zastępowania Agresji mogą osiągnąć to m.in. zwiększenie kontroli swojej impulsywności, wzmocnienie prospołecznych zachowań, rozwijanie kompetencji społecznych, uczenie i wzmacnianie empatii, rozwiązywanie problemów w odważny i nieagresywny sposób. To także wzbudzenie krytycznej samooceny skazanego i potrzeby skorygowania błędów własnego postępowania w oparciu o wiedzę i nowe umiejętności.

Programy realizowane przez Służbę Więzienną, w tym skierowane do sprawców przestępstw z użyciem przemocy, to oddziaływania mające zapobiec powrotności do przestępstwa i przywrócenia społeczeństwu jednostki, prezentującej postawy i normy uznawane powszechnie. To proces ciągły, dlatego niebawem rusza kolejna edycja „Art” dla kolejnej grupy skazanych.     

Opracowanie: ppor. Marek Pikulski