Uroczyste obchody Święta 3 Maja w Herbach
Pamiętamy
Funkcjonariusze Zakładu Karnego w Herbach w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, uczestniczyli w lokalnych obchodach tego święta. Po nabożeństwie w intencji Ojczyzny złożono wiązanki kwiatów pod pomnikiem w Herbach. Nie zawsze Polacy mogli jednak oficjalnie świętować rocznicę uchwalenia w dniu 3 maja 1791 r. tej jakże istotnej i będącej symbolem dążeń do odzyskania niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej, ustawy. Od roku 1946 r. władze komunistyczne zabroniły publicznych obchodów Święta 3 Maja, a ustawą z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, święto to zostało prawnie zniesione. Dopiero ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. przywróciła Święto Narodowe Trzeciego Maja. Ustawa uchwalona przez Sejm Czteroletni w dniu 3 maja 1791 r. była Konstytucją Rzeczypospolitej Obojga Narodów i od roku 2007 dzień ten jest również świętem narodowym Litwy.
Konstytucja jako akt prawny
Konstytucja składała się z preambuły i 11 rozdziałów: I. Religia panująca; II. Szlachta; Ziemianie; III. Miasta i Mieszczanie; IV. Chłopi włościanie; V. Rząd,; Władze Publiczne; VI. Sejm czyli Władza Prawodawcza; VII. Król, Władza Wykonawcza; VIII. Władza Sądownicza; IX. Regencja; X. Edukacja; XI. Siła zbrojna Narodowa. Wprowadziła aktualny do dzisiaj trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Ograniczała immunitety prawne oraz przywileje szlachty zagrodowej, tak zwanej gołoty, potwierdzała też przywileje mieszczańskie nadane w akcie prawnym z 18 kwietnia 1791 r. Jednym z sukcesów twórców tej ustawy było również zniesienie liberum veto.
Słowami Jana Pawła II:
"...ta wspaniała Konstytucja była równocześnie nowym początkiem. Uświadomiła, jakie powinno być nowożytne państwo polskie, a ta świadomość towarzyszyła wszystkim, którzy w ciągu epoki rozbiorowej o tę niepodległą Rzeczpospolitą walczyli, dla niej ponosili wielorakie ofiary, nie szczędząc także i życia, dla niej wreszcie pracowali na przestrzeni kilku pokoleń, zarówno na ziemi ojczystej zagarniętej przez potrójną przemoc, jak też i poza jej granicami. Wypada, abyśmy w dniu dzisiejszym oddali hołd im wszystkim".
Opracowanie i zdjęcia: kpt. Izabela Kapkowska