Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Ks. Emil Sowiński

Ks. Emil Sowiński urodził się 29 listopada 1886 r. w Łęgu. Kapelanem grudziądzkich więzień został 1 stycznia 1928 r. Przez ponad 10 lat sprawował opiekę duchową nad więźniami. Ponadto był grudziądzkim delegatem Związku Zawodowego Pracowników Więziennych Rzeczypospolitej Polskiej. Zawsze aktywnie uczestniczył w życiu więziennym, inicjował szereg inicjatyw i opisywał je w artykułach w prasie więziennej tamtego okresu. Został uhonorowany Odznaką Niepodległości i Krzyżem Związków Wojaków.

Ks. Emil Sowiński został zamordowany 20 listopada 1939 r. przez Niemców w Dolnej Grupie pod Grudziądzem w ramach akcji specjalnej okupanta wraz z 47 innymi duchownymi. Aby pamięć o nim nie zaginęła w kaplicy Zakładu Karnego nr 1 w Grudziądzu jest tablica, poświęcona jego czci. Każdego roku, w rocznicę jego śmierci oddawany mu jest hołd, który jest wyrazem wdzięczności za jego wieloletnią posługę.

Początki duszpasterstwa więziennego

Duszpasterstwo więzień stanowiło podwaliny więziennictwa młodego państwa polskiego. Zapisy o jego znaczeniu można znaleźć już w tymczasowych przepisach więziennych z 1919 r., gdzie zawarto zapis o „nieodmawianiu czerpania nauk moralnych i pociechy religijnej żadnemu więźniowi wedle swego wyznania”. Rozwój i znaczenie duszpasterstwa podkreślono także w rozporządzeniu w sprawie organizacji więziennictwa z 1928 r., w którym doprecyzowano obowiązek organizowania regularnych nabożeństw dla więźniów wyznania rzymskokatolickiego. W 1931 r. w regulaminie więziennym opieka duchowa została podniesiona do rangi środka wychowawczo – poprawczego względem więźniów, tam określono powinności duchownego oraz obowiązek organizowania w okresie wielkanocnym rekolekcji i spowiedzi. Rola opieki moralno religijnej została również podtrzymana w ustawie o organizacji więziennictwa z dnia 27 lipca 1939 r. Od tego momentu duszpasterstwo więzienne zajmuje ważne miejsce w procesie resocjalizacji.

Tekst: ppor. Marcin Nowicki/ por. Elżbieta Kamińska

Zdjęcia:  por. Elżbieta Kamińska (1,2)/ fotografie z prywatnych zbiorów Zbigniewa Tucholskiego oraz Adeli Sapińskiej (3)