Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Państwowe Muzeum na Majdanku utworzone zostało na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady. Pierwotne zamierzenia dotyczące wielkości obozu kilkakrotnie modyfikowano, każdorazowo zwiększając jego rozmiary i planowaną liczbę więźniów. Tak zwany generalny plan budowy Majdanka, zatwierdzony 23 marca 1942 r., zakładał urządzenie obozu dla 150 000 więźniów i jeńców. Tym samym KL Lublin miał się stać największym obozem w okupowanej Europie. Jednak trudności gospodarcze i niepowodzenia na froncie wschodnim nie pozwoliły na pełną realizację tych planów. Obóz, usytuowany na południowo-wschodnich obrzeżach Lublina, przy drodze wiodącej do Zamościa i Lwowa, zajmował powierzchnię 270 ha. Składał się z trzech sektorów: segmentu SS, kompleksu gospodarczego oraz części więźniarskiej (Schutzhaftlager), którą tworzyło pięć tzw. pól z drewnianymi barakami mieszkalnymi. Prymitywne, przepełnione, niedbale sklecone, przez dłuższy okres funkcjonowania obozu pozbawione podstawowych urządzeń sanitarnych, tragicznie wpływały na panującą w obozie śmiertelność. Sytuację pogarszał chroniczny brak wody, żywności, odzieży i lekarstw. Pewna poprawa warunków bytowych nastąpiła dopiero pod koniec istnienia KL Lublin. Majdanek funkcjonował od października 1941 r. do lipca 1944 r. Początkowo osadzano tu jedynie mężczyzn, w tym od stycznia 1943 r. polskich więźniów politycznych. Od października 1942 r. na jednym z pól zaczął funkcjonować obóz dla kobiet. Chociaż nigdy nie zrealizowano projektu utworzenia na Majdanku pola dziecięcego, w KL Lublin przebywały także dzieci żydowskie, białoruskie i polskie. Na terenie KL Lublin od maja 1943 r. istniał również lazaret dla sowieckich inwalidów wojennych.

Pamięć o historii

Dzięki uprzejmości Dyrekcji Muzeum i współpracy, jaka od kilku lat jest prowadzona między tą instytucją, a Okręgowym Inspektoratem Służby Więziennej w Lublinie, w dniu 4 października 2025 roku skazani z Zakładu Karnego w Białej Podlaskiej, w ramach zajęć kulturalno-oświatowych odbyli cenną lekcję tragicznych wydarzeń II Wojny Światowej. Głównym założeniem edukacji osób pozbawionych wolności o tragedii holokaustu było pobudzenie świadomości, uwrażliwienie ich na ogrom ludzkiego cierpienia i dramatów, jakie miały miejsce w czasie wojny. Edukacja o tragedii obozowej i dramacie ofiar jest lekcją uwrażliwiania na cierpienie drugiego człowieka. Zrozumienie historii poprzez empatię ma za zadanie kształtować pozytywne postawy społeczne i moralne skazanych odbywających karę. Historyczną lekcję bialscy skazani rozpoczęli przy Pomniku Walki i Męczeństwa, upamiętniającego pomordowanych tu ludzi, gdzie przywitał nas przewodnik - pracownik Muzeum, który przybliżył wydarzenia historyczne związane z Obozem na Majdanku, często posiłkując się przykładami osób – świadków trudnej i bolesnej historii. Podsumowaniem zwiedzania było odniesienie się do słów wyrytych na Mauzoleum, których autorem jest poeta Franciszek Fenikowski, a które brzmią: LOS NASZ DLA WAS PRZESTROGĄ...
W procesie wychowawczym realizowanym w izolacji penitencjarnej, edukacja historyczna i obywatelska odgrywa niezmiernie ważną rolę. Kształtowanie odpowiednich postaw moralnych, społecznych i patriotycznych jest jednym z elementów skutecznej resocjalizacji osób pozbawionych wolności.

Źródło: https://www.majdanek.eu/pl/history

Opracowanie :  por. Paweł Jędrzejuk