Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

     Mediacja jest alternatywnym dla postępowania sądowego sposobem rozwiązywania sporów. Służy rozwiązaniu konfliktu w przeciwieństwie do postępowania sądowego, w którym występuje przegrany i wygrany. Jej głównym celem jest wypracowanie porozumienia, akceptowanego przez uczestników sporu.

    Postępowanie mediacyjne niesie za sobą wiele korzyści dla każdej ze stron. Poszkodowanemu daje możliwość wpływu na rozwiązanie problemów wynikających z przestępstwa na zaproponowanych przez siebie warunkach. Sprzyja okazji do wyrażenia emocji, wypowiedzenia się na temat skutków przestępstwa oraz oczekiwań wobec podejrzanego/oskarżonego. Mediacja stwarza szansę na szybsze uzyskanie odszkodowania (lub naprawienie szkody), zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i przeprosin. Nadto rozwiązanie konfliktu w trakcie spotkań mediacyjnych może dać ofierze przestępstwa poczucie bezpieczeństwa, spokoju i pewności zaniechania zachowań odwetowych ze strony swojego oprawcy. Oskarżonemu natomiast mediacja daje możliwość porozumienia się z pokrzywdzonym co do sposobu i terminu naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz przeproszenia. Sprzyja szybszemu zakończeniu postępowania karnego (a w konsekwencji szybszemu zatarciu skazania) oraz pozwala na zmniejszenie kosztów postępowania sądowego. Szersze spojrzenie na ideę sprawiedliwości naprawczej pozwala także dostrzec pozytywne aspekty społeczne. Bowiem dokonanie przestępstwa może prowadzić do wykluczenia czy stygmatyzacji przez społeczność nie tylko sprawcy, ale także jego rodziny. Takie zjawisko w konsekwencji może doprowadzić do popełnienia kolejnego czyny zabronionego lub pojawienia się wykolejenia, niedostosowania społecznego czy demoralizacji u dzieci. W przypadku gdy sprawcy przestępstwa umożliwi się naprawienie szkody nie tylko wobec pokrzywdzonego, ale także wobec społeczeństwa ryzyko wykluczenia czy stygmatyzacji staje się mniejsze, co proporcjonalnie może zmniejszyć ryzyko ponownego wejścia w konflikt z prawem.

     W dniach od 16 do 20 października 2023 roku w związku z obchodzonym w Tygodniem Mediacji w Zakładzie Karnym w Chełmie prowadzona jest kampania informacyjna dotycząca pozasądowego rozwiązywania sporów. Osadzeni z naszej jednostki uczestniczą w prelekcjach z funkcjonariuszem, który udziela informacji dotyczących postępowania mediacyjnego. Ponadto mają możliwość codziennego wysłuchania emitowanej przez radiowęzeł audycji dotyczącej mediacji i korzyści płynących z rozwiązywania sporów bez udziału sądów oraz udziału w konkursie w zakresie wiedzy o mediacji.

Tekst i foto: por. Paweł Kosiorek