Udział Zakładu Karnego w Łupkowie w XI Obchodach Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu
Wspólne działania aktywizują lokalną społeczność
W styczniu 2018r., funkcjonariusze Zakładu Karnego w Łupkowie i osadzeni tej jednostki penitencjarnej uczestniczyli w obchodach pamięci o ofiarach holokaustu organizowanych w Rzeszowie. Szereg działań realizowanych w trakcie całego 2018 roku w ramach projektu „Wielokulturowa Pamięć Dni Minionych” umożliwił zorganizowanie takich odchodów na rubieżach Podkarpacia. Działania, o których mowa to te związane z rewitalizacją cmentarza żydowskiego w pobliskiej Woli Michowej, ale także upamiętnienia realizowane na tej nekropolii jaki i w byłym Obozie Pracy w Zasławiu. Zaktywizowało to miejscową społeczność, wpłynęło też na wzrost zainteresowania tą tematyką skazanych, którzy każdorazowo uczestniczyli w podejmowanych działaniach w ramach prowadzonej w jednostce penitencjarnej działalności resocjalizacyjnej.
Pamięć i historia
W łupkowskich obchodach udział wzięli z-ca dyrektora Zakładu Karnego w Łupkowie ppłk Janusz Wańcowiat, samorządowcy z Wójtem Gminy Komańcza dr Romanem Bzdykiem, przedstawiciele duchowieństwa w osobach ks. Adama Liwacza i ks. Marka Gocko, członek warszawskiej Gminy Wyznaniowej Jan Gebert, przedstawiciele lokalnych instytucji oświatowych i młodzież szkolna, regionaliści i społecznicy z całego regionu, a także grupa osadzonych. W trakcie obchodów przywołano historię mordu na ludności żydowskiej, jakiej niemieccy okupanci dokonali 10.07.1942r. w Woli Michowej. Nie zabrakło odniesień do przeszłości i wielokulturowości ziemi komańczańskiej, w tym znaczenia społeczności żydowskiej, której istnienie tak brutalnie przerwała ideologia nazistowska. Wystąpienia w tym zakresie wygłosili: koordynatorka ww. projektu dr Joanna Potaczek, regionalista Wojciech Wesołkin, prof. PWSZ Sanok dr hab. Robert Lipelt i Dyrektor Muzeum im. prof. Stanisława Fischera Jan Flasza. Judit Elkin - ocalona z holokaustu, która na obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu przybyła z odległego Miami, przywołała swoje wspomnienia z tragicznego czasu niemieckiej okupacji ziem polskich. W trakcie obchodów zaprezentowano także wystawę Archiwum Państwowego w Przemyślu „Żydowskiej szkoły Zawodowej Masada w Darmstadzie” , którą omówiła jej współtwórczyni Renate Dreesen.
Zaangażowanie społeczności lokalnej i skazanych
Podjęte w ramach projektu „Wielokulturowa Pamięć Dni Minionych” działania umożliwiły posadowienie na michowskim cmentarzu tablicy upamiętniającej 150 osób zamordowanych tam w czasie Holokaustu. Z kolei zainspirowani przez wychowawców skazani wykonali makietę ww. miejscowości - zgodnie z jej układem architektonicznym z końca XIX wieku - ukazującą jej wielokulturowe oblicze, a także stelaż tablicy informacyjnej, która już niedługo stanie na tamtejszym cmentarzu żydowskim.
Resocjalizacja historyczna jest aktualna
W trakcie spotkania nie pierwszy raz okazało się, że stwierdzenie: „Historia magistra vitae est” - „Historia nauczycielką życia”, to ani nie slogan ani patetyczny zwrot. To przesłanie o wartości tolerancji, empatii, współdziałania i szacunku ale także o destrukcji kierowania się stereotypami, agresji, ksenofobii, nienawiści i przedkładania ideologii ponad zwykłe relacje międzyludzkie. To także sedno oddziaływań resocjalizacyjnych realizowanych na co dzień przez kadrę penitencjarną – wskazywanie osadzonym korzyści płynących z tych wartości i strat mających swe źródło w czynieniu zła lub obojętności na nie.
Tekst: kpt. Grzegorz Oleniacz Zdjęcia: st. szer. Marek Fejdasz.