Wspólne upamiętnienie
Przez ostatnie lata łupkowscy więziennicy i skazani, realizując wraz Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami projekt „Edukacja historyczna w służbie resocjalizacji” przyczynili się do przywrócenia cmentarzowi żydowskiemu w Woli Michowej należny takiemu miejscu stan. Przed tegorocznym upamiętnieniem część terenu cmentarza została dodatkowo uprzątnięta przez skazanych i funkcjonariuszy łupkowskiej jednostki penitencjarnej - w tym roku w tym dziele pomogli nam Opiekunowie Bieszczadzkiej Historii. W dniu 10 lipca 2024r., w 82. rocznicę, na cmentarzu żydowskim w Woli Michowej, jak co rok - od 2018 roku, zorganizowano upamiętnienie przedstawicieli tej społeczności zamordowanych tu przez hitlerowców w dniu 10 lipca 1942r. Śmierć poniosło wówczas 150 osób - dzieci, starców i kobiet, którzy spoczywają na terenie ww. cmentarza w zbiorowych mogiłach. Sprzątanie cmentarza i udział w dzisiejszej uroczystości to dla skazanych możliwość udziału w prawdziwej lekcji historii . Jest to historia miejsca, ludzi, wielokulturowości, wzajemnej tolerancji i szacunku ale też tego jakie spustoszenie niesie ze sobą agresja i nienawiść w ich najokrutniejszej formie czyli wojnie. Modlitwa o pokój odmówiona na miejscu przez przedstawicieli kilku wyznań: rzymsko-katolickiego, grecko-katolickiego, prawosławnego i, dzięki łączom telefonicznym, mojżeszowego, stanowiła dodatkowe podkreślenie przesłania dotyczącego potrzeby współpracy ludzi pomimo różnic, jakie przyświecało dzisiejszej uroczystości. Dzięki angażowaniu skazanych przez kadrę penitencjarną do tego typu aktywności mają możliwość naocznego przekonania się, że historia jest (powinna być) nauczycielką życia.
Tekst mjr Grzegorz Oleniacz
Zdjęcia: mł.chor. Marek Fejdasz.