28 lutego 2025 roku w przeddzień Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych na nakielskim Rynku uczczono pamięć polskiego powojennego podziemia niepodległościowego.

Święto państwowe

„Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie ojczyzny”- prezydent Lech Kaczyński.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” przypada 1 marca. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu.

Z kart historii

Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR. Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako „żołnierzy drugiej konspiracji” lub „Żołnierzy Niezłomnych”. Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim.  Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy. Żołnierzy Wyklętych dotknęły ogromne prześladowania. W walkach podziemia z władzą zginęło około 9 tys. konspiratorów. Kolejnych kilka tysięcy zostało zamordowanych na podstawie wyroków komunistycznych sądów lub  zmarło w więzieniach. Fenomen powojennej konspiracji niepodległościowej polega m.in. na tym, że była ona – aż do powstania Solidarności – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. Żołnierze Wyklęci dzięki swojej działalności przyczynili się do opóźnienia kolejnych etapów utrwalania systemu komunistycznego, pozostając dla wielu środowisk wzorem postawy obywatelskiej.

Upamiętnienie wydarzeń tamtych lat

Z okazji obchodzonego święta państwowego na nakielskim Rynku zebrali się przedstawiciele władz samorządu powiatowego i gminnego, przedstawiciele instytucji, organizacji kombatanckich, szkół oraz służb mundurowych. Zakład Karny w Potulicach reprezentował kpt. Michał Brzóska, Zastępca Dyrektora Zakładu Karnego w Potulicach. Delegacje złożyły pod Pomnikiem Wdzięczności Wojsku Polskiemu oraz przy Tablicy Katyńskiej  symboliczne znicze. Ks. Jarosław Rusnak przedstawił rys historyczny, a proboszcz ks. Michał Adamczyk odmówił modlitwę za żołnierzy wyklętych.

 

Tekst: por. Agnieszka Chojnacka/ por. Justyna Sejdowska-Szrajber

Zdjęcia: Kurier Nakielski 

Generuj pdf
Znajdź nas również na
Serwis Służby Więziennej