Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Uroczystości rozpoczęły się w kościele pw. Podwyższenia Krzyża mszą św., w której uczestniczył bp. Jan Wątroba, ordynariusz diecezji rzeszowskiej. Po jej zakończeniu uczestnicy przeszli pod pomnik Sybiraków, gdzie odbyło się przekazanie repliki sztandaru Związku Sybiraków i odznaczeń dla osób zaangażowanych w kultywowanie pamięci o Sybirakach. Uczestnicy wysłuchali okolicznościowych przemówień, odczytany został Apel Pamięci i oddano salwę honorową. Na zakończenie uroczystości uczestnicy przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych złożyli kwiaty pod pomnikiem Ofiar Sybiru.

Z kart historii...

Pierwsza wywózka rozpoczęła się w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku. Sowieci przygotowywali się do niej bardzo starannie. Podczas jednej z narad poprzedzających akcję stwierdzono, że będzie to „ogromna, odpowiedzialna praca wymagająca wielkiej uwagi i poważnego podejścia oraz bezwzględnej mobilizacji sił i możliwości”. Jej celem stali się osadnicy cywilni i wojskowi oraz pracownicy służby ochrony lasów i ich rodziny – w sumie ok. 140 tys. osób. Rozmieszczono ich w 115 osiedlach w 21 republikach, krajach i obwodach Związku Sowieckiego – głównie tam, gdzie przeważał przemysł leśny (obwody: archangielski, swierdłowski, południowe i zachodnie rejony Komijskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej oraz Kraj Krasnojarski). Niespełna miesiąc później, 5 marca 1940 roku, Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) nakazało wymordowanie 14 854 polskich oficerów i policjantów z obozów jenieckich w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz ponad 7 tys. osadzonych w więzieniach na Białorusi i Ukrainie.

Druga deportacja, rozpoczęta 13 kwietnia 1940 roku. Objęła urzędników państwowych, policjantów, nauczycieli, działaczy politycznych i przedstawicieli ziemiaństwa. Szacuje się, że wywieziono wówczas ok. 61 tys. ludzi.

Opracował: mł. chor. Michał Basiak