Czym zajmuje się dział penitencjarny?
Aktywność skazanego kanalizowana jest w kierunku uzyskania określonego w KKW celu wykonywania kary pozbawienia wolności, tj. wzbudzenia w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, poczucia odpowiedzialności, potrzeby przestrzegania porządku prawnego, powstrzymywania się od powrotu do przestępstwa realizowanego poprzez zindywidualizowane oddziaływanie na skazanych, w szczególności poprzez pracę, nauczanie, działalność kulturalno- oświatową, społeczną, zajęcia sportowe, system nagród i kar, podtrzymywanie kontaktów z rodziną i światem zewnętrznym oraz środki terapeutyczne.
DZIAŁ PENITENCJARNY
„Wzbudzenie woli współdziałania” stanowi podstawę pracy penitencjarnej realizowanej w głównej mierze przez wychowawców, psychologów oraz funkcjonariuszy odpowiedzialnych za zatrudnianie osadzonych. Dział penitencjarny Zakładu Karnego w Siedlcach składa się z 18 wychowawców, 5 psychologów oraz 3 funkcjonariuszy zajmujących się zatrudnianiem skazanych, którzy na co dzień prowadzą oddziaływania penitencjarne względem osósb pozbawionych wolności. Dział ten tworzą młode, kompetentne osoby, posiadające wyższe wykształcenie, specjlaistyczne kwalifikacje zawodowe, które profesjonalnie podchodzą do swojej służby. Przygotowanie to predysponuje ich do udziału w procesie resocjalizacji przez wykonywanie funkcji poznawczych, wychowawczych i psychokorekcyjnych. Spectrum narzędzi umożliwiających wzbudzenie wielowymiarowej zmiany, jakimi dysponuje personel działu penitencjarnego jest ogromny. Programy resocjalizacyjne, które niwelują deficyty skazanych, organizowanie i zachęcanie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych i edukacyjnych, kierowanie do zatrudnianie w celu wyrabiania nawyku pracy, to jedne z nielicznych specjalistycznych oddziaływań, które na co dzień realizują funkcjonariusze działu penitencjarnego. Wychowawca czy psycholog nie tylko diagnozuje deficyty występujace u osób przebywajacych w warunakch izolacji więziennej, ale przede wszystkim stara się nawiązać relację z osadzonym, która umożliwi modelowanie prospołecznych postaw akceptowanych przez społeczeństwo. Ta relacja stanowi niejako płaszczyznę do uwolnienia negatywnych emocji jakimi osoby uwięzione reagują na pobyt w warunkach izolacji. Realizując te kluczowe zadania w obszarze działalności penitencjarnej funkcjonariusze spełniają nie tylko zadania instytucji, ale przede wszystkim działają na rzecz drugiego człowieka i społeczeństwa.
WYCHOWAWCA
Dzień pracy wychowawcy nie jest taki sam i codziennie przynosi nowe wyzwania. Codziennie wychowawca wizytuje cele mieszkalne sprawdzając porządek w celach, weryfikując funkcjonowanie osadzonych w wyznaczonych miejscach zakwaterowania, załatwia bieżące sprawy osób pozbawionych wolności, sporządza projekty okresowych ocen postępów skazanego w procesie resocjalizacji czy opinie do sądu. W postępowaniu z osobami pozbawionymi wolności wychowawcy, zawsze kierują się zasadami praworządności i poszanowania ich godności ludzkiej, nigdy ich nie dyskryminują. Wykonując powierzone mu obowiązki w danej grupie osób pozbawionych wolności wychowawca podejmuje działania zmierzające do utrzymania porządku, dyscypliny i właściwych relacji pomiędzy skazanymi w celach mieszkalnych. Ponadto wychowawcy podejmują też czynności mające na celu bieżące rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych pomiędzy skazanymi oraz wskazują społecznie akceptowane sposoby ich rozwiązywania.
PSYCHOLOG
Praca psychologa w dziale penitencjarnym nie jest łatwa i polega głównie na prowadzeniu indywidualnych konsultacji psychologicznych z osobami pozbawionymi wolności, a w szczególności na realizacji interwencji kryzysowych, pracy z osobami wykazującymi skłonności do autoagresji, profilaktyce samobójstw, opiniowaniu i diagnozie psychologicznej w różnorodnych przypadkach, diagnozie uzależnień i krótkoterminowym oddziaływaniom w tym zakresie, w sytuacji braku możliwości odbycia przez skazanego terapii w pełnym wymiarze. Poza indywidualnymi spotkaniami psycholog prowadzi grupowe warsztaty psychokorekcyjne i edukacyjne o rożnej tematyce. Psycholog penitencjarny musi mieć gotowość do optymalnego wyważania danej sytuacji, w której znajduje się osoba pozbawiona wolności i udzielenia jej efektywnej pomocy.
Tekst: por. Przemysław Turyk, st.szer. Monika Grabowska
Zdjęcia: st.szer. Grabowska Monika, archiwum jednostki