Czas w obliczu przybieranej maski
Maski od dawnych lat towarzyszą człowiekowi praktycznie w każdej kulturze i zazwyczaj postrzegane są jako przedmioty mające różnorodne role; na ogół “udawania”. Głównym źródłem maskowania się przez ludzi jest odczuwany przez nich lęk, a także niezadowolenie z siebie i chęć, stania się kimś innym niż jest się w rzeczywistości. Motywem przewodnim spektaklu było ukazanie tego jak często osoby uzależnione funkcjonują na zasadzie maskowania swoich własnych zachowań. Mechanizm iluzji i zaprzeczeń pozwala funkcjonować osobie chorej bez odczuwania wyrzutów sumienia, wstydu złości, jest także swoistym wytłumaczeniem „braku problemu”. Osoby uzależnione niekiedy bardzo długo nie dostrzegają destrukcji oraz negatywnych zmian w wielu obszarach własnego funkcjonowania, które występują z uwagi na nadużywanie alkoholu czy substancji psychoaktywnych. Najczęściej występującymi błędami poznawczymi w myśleniu osób uzależnionych są zaprzeczenia oraz minimalizacja czyli znaczące umniejszanie problemu. Osoba uzależniona, która nie posiada właściwej wiedzy z owego obszaru może nie rozumieć działających schematów myślenia i pozostaje przekonana o słuszności własnej racji pomimo tego, iż dostaje szereg racjonalnych argumentów dotyczących tego, że jej myślenie pozostaje błędne.
Osoby pozbawione wolności zaangażowane w twórczość teatralną mogły wyrazić siebie w inny niż dotychczasowy sposób. Poprzez uczestnictwo w spektaklu osadzeni mogli doskonalić umiejętności niezbędne w procesie wychodzenia z uzależnienia, szczególnie w zakresie krytycznej autorefleksji, rozwijania kompetencji społecznych czy konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem bądź napięciem związanym chociażby z wystąpieniem przed zebraną publicznością. Arteterapia niesie więc ze sobą wiele pozytywnych skutków zarówno w obrębie sfery psychicznej jak i fizycznej.
Grupa teatralna „Pod kreską” przedstawiła spektakl edukacyjno - profilaktyczny pt. „Od Kuchni” dla osadzonych uczestniczących w procesie terapeutycznym. Celem powyższego było wzmocnienie prowadzonych oddziaływań terapeutycznych, tj. poprzez sztukę pogłębienie wiedzy dotyczącej działania mechanizmu iluzji i zaprzeczeń. Wskazano jak owy mechanizm wzmacnia w osobie chorej nałogowe funkcjonowanie bez doświadczania poczucia winy, wstydu, wyrzutów siemienia. Aktorzy poprzez ukazanie życiowych przykładów zwrócili uwagę zebranych na to jak ten mechanizm wygląda w codziennym funkcjonowaniu osób uzależnionych, a poprzez doświadczenia własne naocznie ukazali to o czym dowiadują się podczas prowadzonych oddziaływań psychoedukacyjnych w ramach oddziału dla skazanych uzależnionych od alkoholu oraz innych niż alkohol substancji psychoaktywnych. Grupa teatralna zaprezentowała przedstawienie także dla Funkcjonariuszy i Pracowników Zakładu Karnego we Wronkach, a powyższe cieszyło się szerokim zainteresowaniem ze strony zaproszonych gości.
Tekst: mł.chor. Weronika Ruta
zdjęcia: por. Agnieszka Kowalska