Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Zakład Karny w Gębarzewie jest jednostką typu zamkniętego przeznaczoną dla skazanych dorosłych odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy oraz dla skazanych młodocianych z wydzielonym oddziałem typu półotwartego. 1 grudnia 2014 r. utworzono oddział terapeutyczny dla osób uzależnionych od alkoholu. Obecnie pojemność zakładu wynosi 605 osadzonych. Zatrudnionych jest 181 funkcjonariuszy i pracowników, w tym siedmiu pracowników cywilnych w wymiarze 4,7 etatu. Zakład Karny w Gębarzewie powstał na bazie nieistniejącego już oddziału zewnętrznego Aresztu Śledczego w Gnieźnie. Powołany został do istnienia na mocy zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 marca 1978 r. Zakład usytuowany na terenie gminy Czerniejewo, 12 km od Gniezna przeznaczony został pierwotnie dla skazanych recydywistów, którzy znajdowali zatrudnienie w znajdującej się „po sąsiedzku” bazie kolejowej. W czerwcu 1979 roku na leżących nieopodal zakładu Błoniach Gębarzewskich wylądował helikopter z papieżem Janem Pawłem II. Na czas pielgrzymki wszyscy skazani zostali przetransportowani do innych zakładów, a teren jednostki stał się miejscem stacjonowania oddziałów Milicji Obywatelskiej zabezpieczających pielgrzymkę Papieża. W roku 1981 w trakcie stanu wojennego zakład stał się natomiast ośrodkiem odosobnienia, w którym przebywali internowani ówcześni dysydenci. W roku 1996 zakład kolejny raz zmienił swoje przeznaczenie - zostali do niego skierowani dorośli mężczyźni skazani po raz pierwszy oraz skazani młodociani. W ramach rządowego programu „Pozyskania nowych miejsc w jednostkach organizacyjnych więziennictwa w latach 2006-2009” w związku z panującym w jednostkach penitencjarnych przeludnieniem powstał nowy pawilon mieszkalny. Prace budowlane rozpoczęto w październiku 2007 r. na terenie przyległym do zakładu. Obecnie budynek stanowi integralną część Zakładu Karnego w Gębarzewie. Nowo otwierany oddział jest oddziałem typu półotwartego, przeznaczony jest dla 158 skazanych odbywających karę po raz pierwszy i skazanych młodocianych. Poza murami pawilonu mieszkalnego znajduje się profesjonalnie wykonane boisko sportowe oraz plac spacerowy. Odbywający karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w Gębarzewie kwalifikowani są w zdecydowanej większości do systemu programowanego oddziaływania, prowadzonego przez specjalistyczny personel penitencjarny. Skazani w ramach oddziaływań resocjalizacyjnych mogą korzystać z biblioteki, świetlic i boisk. Do ich dyspozycji jest także więzienna kaplica. Istotną kwestią w funkcjonowaniu jednostki jest ścisła współpraca ze środowiskiem lokalnym. Grupy skazanych są zatrudniane przy pracach społecznie użytecznych na rzecz instytucji charytatywnych i organów samorządowych. Wykonują także nieodpłatne prace na rzecz lokalnych instytucji opiekuńczo-wychowawczych. W lutym 2016 r. została oddana do użytkowania hala produkcyjno-montażowa o pow. ponad 1000 m² wybudowana ze środków Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy.