FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU SPOŁECZNEGO 2021-2027 (FERS)

Zrzut ekranu_6-9-2024_101734_.jpeg

PROGRAMU FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU SPOŁECZNEGO 2021-2027 (FERS)

Projekt pn. „Kompleksowe działania szkoleniowo-aktywizacyjne mające na celu przygotowanie osób odbywających karę pozbawienia wolności do skutecznego powrotu na rynek pracy i do społeczeństwa” realizowany przez więziennictwo w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021 - 2027.

Status projektu: w trakcie realizacji

Okres realizacji: 2024 - 2028

Wartość całkowita Projektu: 191 070 000,00 zł

Dofinansowanie projektu z UE: 157 670 964,00 zł

Cele projektu:

Głównym założeniem projektu jest przygotowanie osób odbywających karę pozbawienia wolności do skutecznego powrotu na rynek pracy i do społeczeństwa po zakończeniu odbywania kary. Realizacja tego zadania opierać się będzie na podjęciu kompleksowych działań na rzecz poprawy motywacji więźniów oraz ich zdolności do podjęcia zatrudnienia. Będzie to miało wpływ na ich funkcjonowanie w społeczeństwie poprzez wzmocnienie potencjału zawodowego, eliminację występującego indywidualnie uzależnienia od hazardu patologicznego oraz wsparcie umiejętności ukierunkowanych na ograniczenie zjawiska wykluczenia cyfrowego.

W celu zapewnienia skuteczności i efektywności udzielonego wsparcia grupie docelowej, tj. więźniom, zakłada się zapewnienie możliwie jak najszerszej indywidualizacji wsparcia m.in. poprzez dostosowanie oddziaływań do potrzeb rynku pracy. Oferta adresowana do uczestników projektu będzie uwzględniała ich potencjał oraz potrzeby, jednakże z zachowaniem ograniczeń wynikających ze specyfiki grupy docelowej oraz uwarunkowań zawartych w przepisach prawa regulujących zasady odbywania kary pozbawienia wolności.

Zgodnie z przyjętymi założeniami około 50 400 osadzonych zostanie objętych działaniami aktywizacyjnymi z zakresu podnoszenia tzw. „miękkich” kompetencji zawodowych, co będzie związane z tworzeniem indywidualnych planów rozwoju zawodowego osadzonych (które opracowane zostaną przez osoby dysponujące stosowną wiedzą i doświadczeniem w zakresie doradztwa zawodowego – doradcy zatrudnieni w ramach projektu, bądź personel podmiotów zewnętrznych świadczących usługi na rzecz projektu).

Plany zostaną opracowane równoległe z udziałem osadzonych w zajęciach pozwalających na nabycie kompetencji, niezbędnych do poruszania się na rynku pracy, tj. obejmujących m.in. zdolność racjonalnego gospodarowania czasem, autoprezentację, sztukę rozmowy i spokojnego argumentowania, radzenia sobie z negatywnymi emocjami, sposobów poszukiwania pracy, prowadzenia rozmów z potencjalnymi pracodawcami, przygotowywania dokumentów służących podjęciu pracy, adekwatnej samooceny, motywacji do pracy, zarządzania budżetem itp.

W kolejnym etapie osadzeni, wobec których zdiagnozowane zostaną szczególne deficyty w zakresie kompetencji zawodowych, zostaną objęci szkoleniami o charakterze zawodowym, których tematyka będzie określana w oparciu o bieżące informacje na temat potrzeb rynku pracy pozyskiwanych z różnych dostępnych źródeł (np. z powiatowych urzędów pracy, od potencjalnych pracodawców itp.), a także przy uwzględnieniu zdiagnozowanych osobistych potrzeb i potencjału uczestników, przy jednoczesnym uwzględnieniu ograniczeń związanych z przebywaniem w warunkach izolacji więziennej.

Oferta szkoleniowa uwzględniać będzie również kursy podnoszące tzw. “zielone kompetencje”, co pozwoli na podjęcie zatrudnienia w obszarach, które są ważne z punktu widzenia transformacji ekologicznej. Położony zostanie także nacisk na współpracę jednostek penitencjarnych z powiatowymi urzędami pracy w zakresie doradztwa zawodowego w celu poszerzenia oraz spersonalizowania oferty oddziaływań readaptacyjnych adresowanych do osób skazanych, a także w obszarze pozyskiwania informacji na temat potrzeb lokalnych rynków pracy i prognoz dotyczących popytu na konkretne zawody. Działania kończyć się będą uzyskaniem przez osadzonych odpowiednich kwalifikacji i kompetencji, których potwierdzeniem będą stosowne zaświadczenia lub certyfikaty określone przez normy prawne regulujące obszar szkolenia zawodowego osób dorosłych w formach pozaszkolnych. Zaplanowane zostały także działania dotyczące stosowania zasady dostępności w pracy z osadzonymi.

Grupy docelowe:

Uczestnikami projektu będą – na zasadach dobrowolnego udziału w projekcie – kobiety i mężczyźni odbywający karę pozbawienia wolności, spełniający łącznie określone warunki, tj. posiadający:

- nie dłuższy niż 3 lata czas pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności lub nie dłużej niż 3 lata
do nabycia uprawnień do ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania kary pozbawienia wolności;

- pozytywną opinię w zakresie możliwości udziału w projekcie, wydaną przez właściwą Komisję Penitencjarną.

W pierwszej kolejności adresatami wsparcia będą skazani nie posiadający żadnego wykształcenia zawodowego lub mający długotrwałą przerwę w wykonywaniu wyuczonego zawodu. Brak wykształcenia, długoletnie bezrobocie, często długoterminowe wyroki powodują u osadzonych stan wyobcowania na rynku pracy, co sprawia, że są oni często marginalizowani przez pracodawców.

Wsparciem objęte zostaną również osoby posiadające wykształcenie zawodowe, ale nie pracujące dotychczas w wyuczonych profesjach ze względu na ich małą atrakcyjność dla pracodawców. Pośród osób przewidywanych do wsparcia znajdą się również osoby niepełnosprawne.

Oferowana pomoc skierowana będzie na uzupełnienie wiedzy zawodowej, zmianę mało przydatnych kwalifikacji na rynku pracy oraz zdobycie wiedzy związanej z aktywizacją zawodową. Pozwoli to na nabycie umiejętności teoretycznych i praktycznych, co zwiększy nabycie umiejętności społecznych (np. zdolność racjonalnego gospodarowania czasem, autoprezentacji, radzenia sobie z negatywnymi emocjami, sposobami poszukiwania pracy, prowadzenia rozmów z potencjalnym pracodawcą, itp.).

Długotrwały pobyt w warunkach izolacji więziennej wiąże się także z brakiem możliwości korzystania z dobrodziejstw związanych z rozwojem nowoczesnych technologii oraz cyfryzacją. O ile w przypadku osób młodych bądź skazanych na krótkotrwałe wyroki może nie być to zbyt dokuczliwe, to w przypadku osób starszych oraz odbywających wieloletnie wyroki kwestia ta staje się bardzo odczuwalna, ze względu na fakt, iż na przestrzeni lat realia cyfrowe ulegają istotnej zmianie. Wspomniane wcześniej braki w wykształceniu sprawiają, że skazani mają opory w korzystaniu z technologii cyfrowych i czują się w tym środowisku niepewnie, co z kolei sprawia, iż tracą jeden z argumentów, który może w istotny sposób wpłynąć na ich sytuację na rynku pracy.

Wspomniane kwestie dotyczą także osób niepełnosprawnych odbywających karę pozbawienia wolności, co w połączeniu z utrudnieniami wynikającymi ze zdiagnozowanych niepełnosprawności sprawia, że grupa ta znajduje się w wyjątkowo trudnej sytuacji i wymaga dodatkowej uwagi. Dostrzegając szczególne potrzeby osób niepełnosprawnych przebywających w jednostkach penitencjarnych zaplanowano realizację cyklu szkoleń kadry zarządzającej, mające na celu rozpowszechnienie wiedzy na temat możliwych sposobów poprawy warunków funkcjonowania osób niepełnosprawnych odbywających kare pozbawienia wolności.

Rezultaty projektu:

- liczba więźniów, którzy uzyskali wsparcie w ramach programu – 50 400;

- liczba więźniów, którzy uzyskali kwalifikacje po opuszczeniu programu – 47 880;

- liczba więźniów objętych wsparciem w zakresie użytkowania komputera osobistego – 2 700;

- liczba byłych więźniów pracujących, łącznie z prowadzącymi działalność na własny rachunek,
6 miesięcy po opuszczeniu jednostki penitencjarnej – 13 406.

Zadania przewidziane w projekcie:

- Podnoszenie kompetencji zawodowych osadzonych.

W ramach zadania realizowane będą bezpośrednie działania związane z aktywizacją osadzonych oraz realizacją szkoleń podnoszących ich kwalifikacje zawodowe. Pozwoli to na stworzenie warunków do kompleksowej poprawy motywacji więźniów i zdolności do podjęcia zatrudnienia mających m.in. poprzez wzmocnieniu potencjału zawodowego uczestników, co będzie miało istotny wpływ na ich dalsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Do realizacji działań w obszarze aktywizacji zawodowej, planuje się stworzenie 22 etatów dla doradców zawodowych (2 etaty na każdy okręgowy inspektorat SW), którzy swą wiedzą i doświadczeniem zawodowym będą mogli dodatkowo poszerzyć zakres oferowanego skazanym wsparcia. Dopuszcza się także skorzystania ze wsparcia podmiotów zewnętrznych (np. firm szkoleniowych specjalizujących się w doradztwie zawodowym). W ramach oddziaływań aktywizacyjnych tworzone będą indywidualne plany rozwoju zawodowego, a równolegle z nimi zajęcia pozwalające na nabycie kompetencji miękkich, niezbędnych do poruszania się na rynku pracy.

W odniesieniu do realizacji szkoleń o charakterze stricte zawodowym zakłada się skorzystanie z usług wyłonionych w trybie zamówień publicznych podmiotów zajmujących się działalnością szkoleniową. Realizacja działań w ramach zadania będzie odbywać się na terenie jednostek penitencjarnych. Przewiduje się, że każdorazowo grupa szkoleniowa będzie mieściła się w przedziale 6 - 10 osób, natomiast godzinowy zakres szkolenia określi wykonawca z uwzględnieniem jego tematyki w taki sposób, który pozwoli nabyć uczestnikom stosowne kwalifikacje i uzyskać odpowiedni certyfikat bądź zaświadczenie je potwierdzające. Rekrutacja uczestników będzie prowadzona przez Komisje Penitencjarne, które w oparciu o informacje dotyczące postępów resocjalizacyjnych osadzonego, będą decydować o zakwalifikowaniu danej osoby do wzięcia udziału w projekcie.

Decyzje te podejmowane będą w oparciu o dokumentację osobopoznawczą osadzonych zawierającą informacje nt. predyspozycji zawodowych osadzonych do wykonywania określonych zawodów, posiadanych kwalifikacji, umiejętności i predyspozycji. Informacje o realizowanych działaniach oraz potencjalnej bazie pracowników będą upowszechniane za pośrednictwem strony internetowej SW, a także w kontaktach z pracodawcami, z którymi współpraca już trwa bądź jest planowana.

- Zakupy sprzętu i materiałów dydaktycznych.

W ramach zadania zrealizowane zostaną zakupy sprzętu oraz materiałów dydaktycznych niezbędnych do realizacji działań w ramach podnoszenia kompetencji zawodowych osadzonych.

Potrzeba realizacji wspomnianych zakupów wynika z dotychczasowych doświadczeń związanych z realizacją projektów adresowanych do osadzonych, które pokazały, iż posiadanie przez jednostki penitencjarne dodatkowego sprzętu i wyposażenia wpływało pozytywnie na koszt planowanych do realizacji szkoleń oraz sam ich przebieg, a także przyczyniało się do większej konkurencyjności wśród podmiotów mogących je realizować, ponieważ w procedurach przetargowych mogły brać też udział firmy, które miałby problem z dostarczeniem na teren jednostki penitencjarnej sprzętu i wyposażenia niezbędnego do realizacji niektórych szkoleń.

- Utworzenie pracowni komputerowych oraz podnoszenia kompetencji cyfrowych osadzonych.

W odpowiedzi na potrzeby związane z przeciwdziałaniem wykluczeniu cyfrowemu beneficjentów projektu planuje się przeprowadzenie szkoleń z zakresu użytkowania komputerów osobistych wraz z użytkowaniem powszechnie wykorzystywanych narzędzi w postaci edytorów tekstu, arkuszy kalkulacyjnych itp., a także korzystania z zasobów Internetu w zakresie właściwym do przeprowadzenia w warunkach izolacji więziennej, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki związanej z rynkiem pracy, poszukiwaniem i podjęciem zatrudnienia. Z uwagi na wykluczenie cyfrowe skazani będą także szkoleni w zakresie korzystania z zasobów internetu, co pozwoli uzupełniać deficyty w obszarach związanych m.in. z korzystaniem z internetowej obsługi bankowej, e-Pułapu i jego pochodnych.

Dla organizacji zaplanowanych działań niezbędne jest odpowiednie przygotowanie wytypowanych jednostek penitencjarnych w postaci utworzenia 45 komputerowych pracowni edukacyjnych. W ramach utworzonych sal edukacyjnych, przewiduje się dokonanie zakupu sprzętu komputerowego wraz z materiałami eksploatacyjnymi oraz organizację szkoleń kierowanych do osób odbywających karę pozbawienia wolności. Przyjęta formuła organizacji szkoleń uwzględniająca zakup sprzętu komputerowego, co implikuje zachowanie trwałości projektu dając możliwość kontynuacji analogicznych szkoleń w ramach prowadzonych programów resocjalizacyjnych związanych z przygotowaniem osób pozbawionych wolności do powrotu na rynek pracy.

Zakłada się skorzystanie z usług wyłonionych w trybie zamówień publicznych podmiotów zajmujących się działalnością szkoleniową w tym zakresie. Realizacja działań w ramach zadania będzie odbywać się przede wszystkim na terenie jednostek penitencjarnych. Przewiduje się, że każdorazowo grupa szkoleniowa będzie liczyła 10 osób (liczba dostępnych jednocześnie stanowisk komputerowych), natomiast godzinowy zakres szkolenia będzie określony z uwzględnieniem jego tematyki w taki sposób, który pozwoli nabyć uczestnikom stosowne umiejętności.

- Zapobieganie zachowaniom związanym z uzależnieniem od patologicznego hazardu wśród osadzonych.

W odpowiedzi na nasilające się wśród skazanych zjawisko związane z uzależnieniem od hazardu patologicznego, które ma istotny wpływ na pogłębianie się przejawów wykluczenia społecznego w tej grupie osób, w ramach projektu zaplanowano realizację oddziaływań mających na celu przeciwdziałanie lub wyeliminowanie tego rodzaju uzależnienia.

Planowane działania obejmą opracowanie programu terapeutycznego dla osadzonych uzależnionych od hazardu. Proces jego tworzenia powinien być zgodny z europejskimi standardami jakości w profilaktyce uzależnień, co oznacza dokonanie przeglądu literatury specjalistycznej z zakresu zaburzeń uprawiania hazardu, przeprowadzenie diagnozy potrzeb i zasobów, której wyniki winny być uwzględnione w założeniach programu i w rezultacie jego opracowanie.

Kolejne kolejny etap to szkolenie reprezentatywnej grupy funkcjonariuszy SW, wdrożenie pilotażowego program do praktyki penitencjarnej poprzez przeprowadzenie jednej edycji przez osoby przeszkolone, przeprowadzenie badania ewaluacyjnego (ewaluacja formatywna i jakościowa). Wyniki ewaluacji powinny wpłynąć na ostateczną wersję programu, po której utworzeniu przeszkoleni zostaną pozostali funkcjonariuszy, którzy będą realizować program w oddziałach terapeutycznych dla skazanych uzależnionych. Kompletny program terapeutyczny zostanie wdrożony w jednostkach penitencjarnych, w których funkcjonują oddziały terapeutyczne dla skazanych uzależnionych, gdzie będą prowadzone systematyczne oddziaływania wobec osadzonych uzależnionych od hazardu
w nich przebywających, które przyjmować będą formę zajęć grupowych oraz indywidualnych rozmów z terapeutą.

- Działania Służby Więziennej z zakresu stosowania zasady dostępności.

Jednym ze spoczywających na Służbie Więziennej obowiązków jest realizacja działań na rzecz poprawy sytuacji osób ze szczególnymi potrzebami, które odbywają karę pozbawienia wolności. Ze względu na wzrastający wśród osadzonych odsetek osób, u których stwierdzono jakąś formę niepełnosprawności zagadnienie to staje coraz bardziej istotne w pracy penitencjarnej.

Uwzględniając potrzeby osób pozbawionych wolności w obszarze dostępności w ramach projektu zaplanowano realizację działań w dwóch obszarach. Pierwszy z nich to organizacja szkoleń specjalistycznych dla kadry zarządzającej SW. Planowane w projekcie działania skupią się na organizacji szkoleń obejmujących swym zakresem zagadnienia dostępności architektonicznej, komunikacyjno-informacyjnej oraz cyfrowej. Wiedza nabyta tym zakresie będzie wykorzystywana do wprowadzania rozwiązań niwelujących bariery stojące przed odbywającymi karę pozbawienia wolności osobami niepełnosprawnymi. Pozwoli to na kształtowanie wśród personelu SW świadomości w zakresie konieczności podejmowania prób do niwelowania ograniczeń stojących przed osadzonymi niepełnosprawnymi.

Drugi obszar dotyczy zakupu przez jednostki organizacyjne SW wyposażenia niezbędnego do niwelowania barier w obszarze dostępności (np. materace i krzesełka ewakuacyjne, pętle indukcyjne, lupy elektroniczne itp.). Działania te przyczynią się do przynajmniej częściowego zlikwidowania ograniczeń, które spotykają osadzonych niepełnosprawnych ze względu na bariery architektoniczne oraz komunikacyjno-informacyjne, a tym samym wpłyną na poprawę warunków odbywania przez nich kary pozbawienia wolności oraz możliwości utrzymywania kontaktu z osobami bliskimi.

Klauzula informacyjna:

Istnieje możliwość zgłaszania do Instytucji Zarządzającej lub Instytucji Pośredniczącej podejrzenia o niezgodności Projektu lub działań Beneficjenta z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych sporządzoną w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169, z późn. zm.), zwanej dalej „KPON”.

Sygnały, zgłoszenia lub skargi dotyczące wystąpienia niezgodności projektów FERS z postanowieniami KPON mogą przekazywać osoby fizyczne (uczestnicy projektów lub ich pełnomocnicy i przedstawiciele), instytucje uczestniczące we wdrażaniu funduszy Unii Europejskiej, strona społeczna (stowarzyszenia, fundacje), za pomocą (w każdym poniższym przypadku uznaje się zgłoszenie za przekazane w formie pisemnej):

- poczty tradycyjnej - w formie listownej na adres ministerstwa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa lub Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ul Nowogrodzka 1/3/5, 00-513Warszawa,

- skrzynki nadawczej e-puap Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej lub Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie

Oficjalna strona internetowa poświęcona programowi: Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (rozwojspoleczny.gov.pl)

Harmonogram szkoleń: