Areszt Śledczy w Krakowie przeznaczony jest dla wszystkich kategorii tymczasowo aresztowanych mężczyzn i kobiet. Pojemność jednostki wynosi 648 miejsc. W budynku penitencjarnym znajduje się 153 cele mieszkalne o łącznej pojemności 621 miejsc. Szpital dysponuje obecnie pojemnością 27 miejsc w dwóch oddziałach: wieloprofilowym zachowawczym i psychiatrii sądowej.
Areszt Śledczy w Krakowie należy do najbardziej znanych jednostek penitencjarnych w Polsce. Usytuowany jest w centrum miasta przy ul. Montelupich 7. Zajmuje obszar około 1 ha otoczony dookoła murem. Na jego terenie znajduje się 8 budynków, z czego 2 to: budynek mieszkalny, wzniesiony na planie łuku z umieszczoną centralnie klatką schodową oraz budynek administracyjno szpitalny. Oba zostały zbudowane w okresie 1880-1890, modernizowane dopiero w latach 70-tych XX w. i są aktualnie wpisane do rejestru zabytków. Pozostałe 6 powstało w latach 1955-1976 i wykorzystywanych jest na cele administracyjno – gospodarcze, a w jednym z nich mieści się organ nadrzędny - Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Krakowie, sprawujący nadzór nad wszystkimi jednostkami penitencjarnymi okręgu krakowskiego.
Podstawowym zadaniem Aresztu Śledczego jest zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania karnego, zapobieganie wzajemnej demoralizacji oraz zapewnienie bezpieczeństwa osadzonym. Realizacji tych zadań podporządkowany jest układ organizacyjny jednostki. Oprócz typowego dla jednostek penitencjarnych podziału na piony służb, takich jak np.: dział penitencjarny, ochrony czy kwatermistrzowski, w strukturze Aresztu Śledczego w Krakowie funkcjonują również:
-Ośrodek Diagnostyczny, w którym przeprowadzane są badania psychologiczne;
-Oddział Psychiatrii Sądowej (27 miejsc, w tym 5 miejsc dla chorych psychicznie skazanych wymagających leczenia szpitalnego);
-Oddział Wieloprofilowy Zachowawczy posiadający 49 łóżek, który przyjmuje również chorych z alkoholowymi zespołami abstynencyjnymi;
-Pracownia rtg, usg i gastroskopii;
-Pracownia analityczna;
-Apteka Zakładowa - Okręgowa;
-Program Metadonowy- funkcjonujący od początku 2003r. pierwszy w polskich jednostkach penitencjarnych program leczenia substytucyjnego chorych uzależnionych od dożylnie stosowanych opiatów realizowany przy współpracy z Poradnią Leczenia Uzależnień Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Rydygiera w Krakowie, Krajowym Biurem do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii oraz Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Zaznaczyć należy, iż wyżej wymienione komórki organizacyjne świadczą usługi nie tylko na rzecz tutejszej jednostki, ale również jednostek penitencjarnych z terenu całego inspektoratu krakowskiego, a nawet jak to ma miejsce w przypadku Oddziału Psychiatrii Sądowej, kilku województw południowej Polski.
