Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych
Opis jednostki
Oddział Zewnętrzny w Wąsoszu Górnym Aresztu Śledczego w Częstochowie, pełni funkcję zakładu karnego półotwartego dla dorosłych mężczyzn pierwszy raz odbywających karę pozbawienia wolności z oddziałem: zakładu karnego typu półotwartego dla młodocianych, zakładu karnego typu otwartego dla odbywających karę po raz pierwszy oraz zakładu karnego typu otwartego dla młodocianych. Pojemność oddziału zewnętrznego została ustalona na poziomie 105 miejsc.
Oddział Zewnętrzny w Wąsoszu Górnym realizuje bezpośrednio zadania w zakresie zapewnienia porządku i bezpieczeństwa w jednostce oraz pracy penitencjarnej. W pozostałym zakresie zadania realizuje w ścisłej współpracy z aresztem. Przygotowanie do readaptacji społecznej skazanych prowadzone jest przede wszystkim przez: aktywizację zawodową, promocję zatrudnienia i kształcenie zawodowe skazanych, stwarzanie możliwości wykonywania pracy nieodpłatnej na rzecz lokalnego środowiska, stwarzanie możliwości pracy odpłatnej u lokalnych pracodawców, kształtowanie umiejętności poznawczych i społecznych, profilaktykę uzależnień, przeciwdziałanie agresji i przemocy oraz integrację rodzin. Jako priorytet traktowana jest działalność zmierzająca do powszechności zatrudnienia wśród skazanych. Skazani kierowani są do nieodpłatnych prac porządkowych na rzecz samorządu terytorialnego i instytucji charytatywnych. Prowadzona w tym zakresie polityka pozwala na zatrudnienie wszystkich skazanych spełniających kryteria do zatrudnienia.
Dla osiągnięcia celów wykonywania kary pozbawienia wolności w oddziale prowadzi się zindywidualizowane oddziaływania w ramach dwóch systemów wykonywania kary: w zwykłym systemie wykonywania kary i w systemie programowanych oddziaływań. W Oddziale Zewnętrznym w Wąsoszu Górnym działania sprzyjające przygotowaniu do readaptacji społecznej skazanych prowadzone są jako programy resocjalizacyjne i readaptacyjne, w tym również realizowane we współpracy z podmiotami zewnętrznymi. Programy realizowane w Oddziale Zewnętrznym w Wąsosz Górnym: Program Edukacyjno - Korekcyjny dla sprawców nadużyć w rodzinie „Nie krzywdzę” wg „Modelu Duluth”; Program realizowany w porozumieniu z Ośrodkiem Pomocy Osobom z Problemami Alkoholowymi w Częstochowie; Edukacyjny Program Profilaktyki Uzależnień od Środków Odurzających i Psychotropowych; Program realizowany w porozumieniu z Ośrodkiem Pomocy Osobom z Problemami Alkoholowymi w Częstochowie; Edukacyjny Program Profilaktyki Alkoholowej; Program Profilaktyczno – Edukacyjny dla osób zatrzymanych za jazdę w stanie nietrzeźwości „Stop kierowcom na drodze”; Program Indywidualnej Profilaktyki Uzależnień od Środków Odurzających i Psychotropowych; Program Indywidualnej Profilaktyki Uzależnień – Alkohol; Integracja Rodzin „Uśmiech taty”; Program Przeciwdziałania Aktom Samoagresji; Program readaptacyjny kształtowania umiejętności społecznych „Auschwitz – edukacja obywatelska”; Program z zakresu readaptacji społecznej „Skazany poinformowany”; Program resocjalizacyjny „Sztuka za kratą”; Program Edukacyjny „Moje miejsce na rynku pracy”; Program readaptacyjny skazanych z zakresu edukacji ekologicznej i ochrony środowiska naturalnego „Think – green”; Program readaptacyjny kształtowania umiejętności społecznych „Dziedzictwo pokoleń”.Od lipca 2009 roku, w Areszcie Śledczym w Częstochowie oraz podlegającym mu Oddziale Zewnętrznym w Wąsoszu Górnym, funkcjonuje program ,,Medytacja. Szansa na wewnętrzną wolność”, dzięki któremu osadzeni uczą się medytacji chrześcijańskiej w nurcie John Maina OSB.
W jednostce stwarza się skazanym warunki odpowiedniego spędzania czasu wolnego. W tym celu organizuje się ofertę zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych oraz pobudza aktywność społeczną skazanych. Zajęcia sportowe organizowane są na dwóch boiskach sportowych oraz w świetlicach. Skazani mogą też korzystać z pomieszczenia do ćwiczeń siłowych i ogólnorozwojowych. W jednostce funkcjonuje instalacja radiowęzłowa. Dysponujemy również salą komputerową wyposażoną ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. W ramach podpisanego porozumienia skazani korzystają również z księgozbioru Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Pajęcznie. W Oddziale Zewnętrznym w Wąsoszu Górnym funkcjonuje grupa Anonimowych Alkoholików współpracująca z Klubem AA w Częstochowie.
Oddział Zewnętrzny w Wąsoszu Górnym położony jest w najbardziej wysuniętej na północ części województwa śląskiego, w gminie Popów, powiat kłobucki, w odległości około 43 km od Częstochowy. Zajmuje teren w kształcie rombu o powierzchni około jednego hektara o zabudowie luźnej z parterowymi budynkami. Budowę oddziału zewnętrznego rozpoczęto w roku 1966, równolegle z budową Ośrodka Doskonalenia Kadr Służby Więziennej w Kulach, gdzie zatrudnionych było 76 skazanych zatrudnionych przy obu inwestycjach. Skazani z uwagi na brak jakichkolwiek budynków zamieszkiwali w tym czasie w barakach i namiotach. Na teren oddziału zewnętrznego zostali przeniesieni w 1968 roku po ukończeniu budowy pawilonu mieszkalnego. Od chwili powstania do 1978 roku jednostka podlegała Aresztowi Śledczemu w Katowicach.
opracowanie: ppor. Maria Wiącek
