Opis jednostki

Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu

W obecnej formie organizacyjnej Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu funkcjonuje od września 1996r. Na infrastrukturę jednostki składają się trzy budynki penitencjarne, budynek administracji, zabudowania gospodarcze, budynek dawnego szpitala oraz mury i teren w ich obrębie, o łącznej powierzchni ponad 3 hektarów, a pojemność jednostki wynosi 1555 miejsc zakwaterowania osadzonych.
Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu jest zakładem typu zamkniętego dla mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy i zakładem typu półotwartego dla mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy. Poza tym funkcjonują oddział aresztu śledczego dla mężczyzn, oddział aresztu śledczego dla kobiet, zakład typu zamkniętego dla młodocianych. Do zakładu przyjmowane są osoby, które same zgłoszą się lub zostaną doprowadzane do odbycia kary pozbawienia wolności, dla których wyodrębnia się cele przejściowe. W jednostce okresowo przebywają również osadzeni przetransportowani na polecenie organów wymiaru sprawiedliwości i ścigania z terenu miasta Jawora, Złotoryi, Oleśnicy, Środy Śląskiej, Wołowa, Trzebnicy, Milicza, Głogowa, Lubina, Legnicy i Oławy, co przyczynia się do występowania bardzo zróżnicowanej, pod względem klasyfikacyjnym, populacji osadzonych.

IMG_8123 kopia.jpg

W Zakładzie Karnym Nr 1 we Wrocławiu prowadzone są oddziaływania terapeutyczne. W jednostce utworzono dwa wyspecjalizowane oddziały terapeutyczne, dla osadzonych uzależnionych od środków odurzających i substancji psychotropowych oraz dla osadzonych uzależnionych od alkoholu. W jednostce znajduje się także pracownia rehabilitacji ruchowej realizująca zabiegi rehabilitacyjne zlecone osadzonym przez lekarzy. Przy zakładzie funkcjonuje również Centrum Kształcenia Ustawicznego, w którym co roku edukację na różnych kierunkach realizuje ponad 200 osadzonych. Skazani kształcą się w ramach szkoły podstawowej dla dorosłych, liceum ogólnokształcącego oraz kursów zawodowych.

Na terenie jednostki działa sekcja Grupy Interwencyjnej Służby Więziennej (GISW) w liczbie 16 funkcjonariuszy wraz z dowódcą sekcji, która podlega bezpośrednio Dyrektorowi Okręgowemu Służby Więziennej w Opolu. GISW wspiera działania ochronne wynikające z porządku wewnętrznego określonego dla Zakładu Karnego Nr 1 we Wrocławiu.

Od końca 2018r. pod Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu podlega Oddział Zewnętrzny w Oleśnicy. Oddział ten jest jednostką typu zamkniętego, przeznaczoną dla skazanych odbywających karę po raz pierwszy, z oddziałem zakładu karnego typu zamkniętego dla skazanych młodocianych. W ramach zakładu funkcjonuje oddział dla skazanych skierowanych do oddziału terapeutycznego dla osób z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo, w tym objętych programem terapii dla sprawców przestępstw popełnionych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.

Historia

Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu zaprojektowany przez niemieckich architektów Maxa Lebena i Heinricha Butza został zbudowany w latach 1895-1898 roku jako Strafgefangis Breslau. Historia więzienia przy ul. Kleczkowskiej jest niezwykle różnobarwna, od 1939 r. Gestapo prowadziło tu jeden z kilku w III Rzeszy, zakładów egzekucyjnych. Zakład Karny stał się w okresie II wojny światowej miejscem masowych egzekucji działaczy antyhitlerowskich z całej Europy. W trakcie II Wojny Światowej, w latach 1939 – 1945, hitlerowcy oprawcy stracili na terenie więzienia przy ul. Kleczkowskiej łącznie ponad 1000 osób. Wśród ofiar znaleźli się obywatele Czech, Polski, Słowacji, Ukrainy, Rosji, Francji, Austrii, Włoch, Hiszpanii, a nawet Jugosławii. Większość z nich stanowili więźniowie polityczni, członkowie ruchu oporu i partyzanci. Po zakończeniu II Wojny Światowej, zakład przy ul. Kleczkowskiej był podległy Wydziałowi Więziennictwa i Obozów, później Wydziałowi Więziennictwa, wchodzącego w skład Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa.

Na terenie zakładu wykonywano wyroki śmierci, odbywały się one głównie poprzez rozstrzelanie na jednym z dziedzińców jednostki. Ofiary były chowane przede wszystkim na terenie Cmentarza Osobowickiego, w pojedynczych grobach, a ich dane były wpisywane w księgę cmentarną. W latach 1945 – 1956 pochowanych zostało blisko 840 straconych, z których zapewne większą część stanowili więźniowie zakładu przy ul. Kleczkowskiej. Prawdopodobnym jest, iż wśród straconych, więzionych na terenie zakładu, byli członkowie WiN, oficerowie Wojska Polskiego i żołnierze Armii Andersa, uczestnicy Powstań Śląskich i Powstania Warszawskiego, żołnierze z Brygady Świętokrzyskiej NSZ, a nawet uczestnicy wojny polsko – bolszewickiej z 1920 roku. Karę śmierci po raz ostatni wykonano na terenie zakładu karnego w 1987 roku.

Z danych Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego z 1947 roku wynika, że w jednostkach penitencjarnych we Wrocławiu, z których największy był zakład przy ul. Kleczkowskiej, przebywało ponad 3000 osadzonych. Dawało to czołowe miejsce pod względem pojemności jednostek penitencjarnych w kraju. Już w 1948 roku liczba ta zwiększyła się do blisko 5400 osadzonych.

W 1975 roku trwała budowa nowego budynku administracyjnego. Po wybudowaniu jednej części został zburzony istniejący wcześniej budynek i na jego miejsce powstał w całości dzisiejszy budynek administracyjny.

IMG_8269 (2) kopia.jpg

Profesjonalnie wykwalifikowana kadra podejmuje obecnie szereg działań mających na celu pogłębianie i poszerzanie współpracy z szeroko rozumianym „światem zewnętrznym”. Stwarzając odpowiednie warunki do prowadzenia skutecznych oddziaływań penitencjarnych, administracja zakładu współpracuje m.in. z jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami pożytku publicznego, fundacjami, hospicjami oraz szeregiem stowarzyszeń.