Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Przenaczenie:

Zakład Karny w Barczewie jest zakładem typu zamkniętego przeznaczonym
dla mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy oraz recydywistów penitencjarnych.
W ramach jednostki wyodrębniono ponadto:

- oddział aresztu śledczego dla mężczyzn;

- oddział dla niebezpiecznych w którym osadza się tymczasowo aresztowanych i skazanych stwarzających poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu lub poważne zagrożenie dla społeczeństwa;

- oddział terapeutyczny dla mężczyzn  recydywistów penitencjarnych. W oddziale poddawani są oddziaływaniom terapeutycznym skazani uzależnieni od alkoholu skierowani do odbywania kary w zakładzie typu zamkniętego i półotwartego(62 miejsca);

W strukturze jednostki wyodrębniono oddział zewnętrzny w miejscowości Kikity,
w którym odbywają karę skazani skierowani do odbywania kary w zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego. W Oddziale Zewnętrznym w Kikitach przebywają skazani odbywający karę po raz pierwszy oraz recydywiści penitencjarni

Pojemność Zakładu Karnego w Barczewie ustalono na 1000 miejsc. Pojemność Oddziału Zewnętrznego w Kikitach wynosi 54 miejsc zakwaterowania.

Historia:

Barczewo –miasto położone na pn. – wsch. od Olsztyna. 4 lipca 1364 roku Biskup warmiński Jan II Strypock - nadał osadzie Wartberg prawa miejskie, na prawie chełmińskim. Już w przywileju lokacyjnym przewidziano plac pod budowę klasztoru tuż obok istniejącego kościoła pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła.

Za datę przeznaczenia budynków na więzienie przyjmuje się rok 1812, kiedy to ówczesne władze pruskie po sekularyzacji majątku zakonu w roku 1810 „umieściły tam dom karny”.
Przez lata rozbudowywane i modernizowane Królewskie Więzienie w Wartenburgu stało się z czasem największym tego typu obiektem w Prusach. W obrębie murów powstawały kolejno budynki gospodarcze: chlewnia, stolarnia, kuźnia, młyn, piekarnia i pralnia. Rozwój więzienia wiązał się z potrzebą zatrudniania coraz większej ilości osób do jego obsługi i to nie tylko dozorców więziennych jak ich wówczas nazywano, ale również rzemieślników i przedsiębiorców którzy prowadzili swoją działalność w oparciu o pracę skazanych. Dlatego na terenach należących do administracji więzienia położonych poza murami powstawały budynki mieszkalne przeznaczone dla pracowników więzienia Lata świetności i największych inwestycji przypadają na przełom XIX i XX w. kiedy to w mieście funkcjonowały dwa browary, wytwórnia wódek i likierów, wytwórnia octu oraz powiązane z więzieniem zakłady stolarskie i meblowe, a także wybudowana na terenie więzienia fabryka cygar.
W styczniu 1945 r. zakład opanowują wojska radzieckie. Wg. Relacji miejscowej ludności tuż przed wkroczeniem Rosjan w więzieniu przebywało ok. 5000 więźniów. Oficjalne przekazanie władzom polskim obiektów Centralnego Więzienia w Wartemborku nastąpiło 9 marca 1946r. Kompleks więzienny zajmował powierzchnię 60.62 ha, w tym podwórza i zabudowania zajmowały 5,59 ha, działki pracownicze –2.78ha,ogródki warzywne 0,51ha,łąki –9,21 ha, plantacje wikliny –0.90ha, cmentarz –0.76 ha, drogi i nieużytki – 6,74 ha, inne –33,84 ha. W skład kompleksu wchodziły również budynki mieszkalne i zabudowania gospodarcze przy ul Kościuszki i Granicznej – łącznie 42 nieruchomości. Budynki i obiekty więzienia były zniszczone i zdewastowane w 45%, szczególnie dachy, okna, oświetlenie i centralne ogrzewanie. Zdewastowane były również wszystkie urządzenia sanitarne w celach i szpitalu.
Pierwsze miesiące i lata to głównie odbudowa zniszczeń i przywracanie zdewastowanym obiektom dawnych funkcji. W pierwszej kolejności uruchomiono kotłownię, łaźnię, pralnię oraz prowadzono prace przy uruchomieniu kuchni dla więźniów. Oszklono budynek administracyjny oraz cele mieszkalne. Uruchomiono piekarnię, która już w końcu 1948r. wypiekała dziennie ok. 2000kg chleba dla 3,5 tys. więźniów.

W związku z obowiązkiem pracy jaki spoczywał na więźniach zaczęto rozbudowywać infrastrukturę produkcyjno - usługową w jednostce. W początkach 1953r. na terenie działało 28 różnych warsztatów(stolarski, ślusarski, blacharski, kowalski, elektromechaniczny, introligatorski, mechaniczny, krawiecki, szewski,) garaży, chłodni i magazynów na potrzeby zakładu. Ponadto dział pracy posiadał odrębne warsztaty, gdzie np. w warsztacie stolarskim zatrudniano na jedną zmianę 200 skazanych, w mechanicznym 70, a w bazie remontowej 50. W dniu 01 marca 1953r. powstał Dział Pracy Metalowo –Drzewny, na bazie którego w połowie 1953r. powstało Przedsiębiorstwo Obróbki Drewna nr1. Od 1959 r. w POD produkowane były krzesła tapicerowane. Na początku lat sześćdziesiątych powstało GP i nowe budynki produkcyjne, w których prowadzono produkcję do połowy lat 90. W lutym 1996r. Przedsiębiorstwo uległo likwidacji.

Zakład karny od wielu lat czeka na remont kapitalny wiążący się z przebudową niekorzystnego układu cel w budynku penitencjarnym. oraz lepszym zagospodarowaniem terenu jednostki

Zakład Karny w Barczewie został wytypowany, jako jeden z kilkunastu w kraju, do wprowadzenia pierwszego etapu reformy więziennictwa polegającej na wdrożeniu tzw. oddziałów penitencjarnych.
W związku z powyższym w dniu 25.05.2010 r. zmieniono strukturę organizacyjną jednostki poprzez wyodrębnienie trzech oddziałów .

W jednostce prowadzi się następujące formy współpracy z podmiotami zewnętrznymi:
- współpraca z Regionalnym Ośrodkiem Szkolenia Europejskiego Funduszu Społecznego w Olsztynie w zakresie wymiany informacji odnośnie możliwości aplikowania o środki pomocowe Europejskiego Funduszu Społecznego w okresie programowania dla Polski 2007 – 2013r.,
- współpraca z instytucjami i organizacjami realizującymi programy w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz inicjowanie działań mających na celu pozyskiwanie środków europejskich Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 w szczególności z instytucjami szkoleniowymi Zakładem Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku, Warmińsko – Mazurskim Zakładem Doskonalenia Zawodowego w Olsztynie oraz Centrum Edukacji w Biskupcu. Prowadzenie wstępnych rozmów, wymiana doświadczeń i propagowanie dobrych praktyk w zakresie kształcenia ustawicznego dorosłych- odbywających karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w Barczewie oraz opuszczających jednostkę penitencjarną,
- współpraca ze Stowarzyszeniem Penitencjarnym „Patronat” Oddział w Olsztynie,
- współpraca z Zespołem Urzędów Pracy w Olsztynie (Miejskim i Powiatowym Urzędem Pracy) w zakresie uzyskiwania aktualnych informacji o aktualnych ofertach pracy w mieście Olsztyn i powiecie olsztyńskim,
- współpraca z Wojewódzkim Urzędem Pracy Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Olsztynie w Olsztynie w zakresie pozyskiwania aktualnych informacji o aktualnych ofertach pracy za granicą – sieć EURES,
- współpraca działu terapeutycznego Zakładu Karnego w Barczewie i instytucjami pozarządowymi:  Stowarzyszeniem Penitencjarnym „Patronat” - Oddział Białystok w zakresie rozpropagowania informacji wśród osób odbywających karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w Barczewie odnośnie możliwości uzyskania pomocy po opuszczeniu jednostki penitencjarnej przez te instytucje, w szczególności w zakresie pomocy w załatwieniu spraw socjalno – bytowych (zakwaterowania), udzielaniu porad prawnych oraz znalezieniu zatrudnienia. Przedstawiciele ww. instytucji chętnie uczestniczą w kwartalnych otwartych Mityngach AA oraz spotkaniach grupowych odbywających się na terenie Zakładu Karnego w Barczewie.

Audiodeskrypcja