Opis jednostki
Więzienie w Rawiczu zostało uruchomione w 1820 roku w budynkach klasztoru opuszczonego przez ojców reformatów. Od samego początku aż do 1956 roku było więzieniem ciężkim, przeznaczonym dla więźniów politycznych, a w jego murach przebywało wielu znanych Polaków. W okresie II Rzeczpospolitej przetrzymywano tutaj komunistów takich, jak m.in. Bierut, Nowotko, Finder, Buczek. W okresie II wojny światowej w rawickim Obozie Karnym represjonowano wielu Polaków. Okres stalinowski to kolejna fala prześladowań. Przebywali tutaj m.in. Kazimierz Pużak, Stanisław Skalski, Wiesław Chrzanowski, Władysław Bartoszewski, Kazimierz Moczarski, Wojciech Borzobohaty, Władysław Siła-Nowicki. Koniec 1956 roku i odwilż październikowa slkończyły burzliwą historię rawickiej jednostki, jako ciężkiego więzienia politycdznego.
Obecnie Zakład Karny w Rawiczu jest jednostką typu zamkniętego przeznaczoną dla skazanych dorosłych odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy i dla młodocianych. Posiada wydzielony oddział aresztu śledczego, a także oddział terapeutyczny przeznaczony dla skazanych z podgrupą P-1/t i M-1/t z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo, w tym objętych programem terapii dla sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, popełnionych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych oraz dla skazanych uzależnionych od innych niż alkohol substancji psychoaktywnych. Oddział Terapeutyczny jest jednym z najstarszych i największych tego rodzaju oddziałów w Polsce. Przeznaczony jest na 206 osadzonych zakwalifikowanych do odbywania kary w systemie terapeutycznym. Pojemność jednostki obecnie wynosi 822 osadzonych. Na terenie Zakładu Karnego w Rawiczu znajdują się warsztaty terapii zajęciowej, istnieje więzienny dom kultury, prowadzone są nowoczesne formy oddziaływań penitencjarnych i terapeutycznych. Realizowanych jest kilkanaście programów resocjalizacji. W Zakładzie Karnym w Rawiczu organizowana jest największa "zamknięta" impreza biegowa w kraju - półmaraton Złota Setka "Bieg ku wolności". Odbywa się ona corocznie. Około 1/3 populacji skazanych jest zatrudniona przy pracach porządkowych, pomocniczych i u kontrahentów zewnętrznych. Na terenie jednostki funkcjonuje Centrum Kształcenia Ustawicznego, które kształci w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz na poziomie ponadpodstawowym, tj. w ramach liceum ogólnokształcącego. Objętych nauczaniem jest kilkadziesiąt osób. Zakład Karny w Rawiczu prowadzi szeroko zakrojoną działalność na rzecz społeczności lokalnej. Skazani uczestniczą w akcjach dobroczynnych, przekazują wytwory swojej twórczości na cele społeczne, współorganizują imprezy dla osób potrzebujących, wspierają schroniska dla bezdomnych zwierząt.
Od roku 2018 w Zakładzie Karnym w Rawiczu funkcjonuje Dział Dozoru Elektronicznego. Do zadań służbowych funkcjonariuszy wchodzących w skład tego działu należy realizacja czynności materialno-technicznych w Systemie Dozoru Elektronicznego (SDE), które swym zakresem obejmują w szczególności:
- Sprawdzanie warunków technicznych do odbywania kar, środków karnych i zabezpieczających w Systemie Dozoru Elektronicznego,
- Instalacje urządzeń monitorujących u osób objętych SDE,
- Kontrolę prawidłowości działania środków technicznych,
- Deinstalację urządzeń monitorujących,
- Realizację wizyt związanych z naruszeniem warunków odbywania kary przez osoby objęte systemem.
Funkcjonariusze czynności materialno-techniczne związane z obsługą Systemu Dozoru Elektronicznego realizują u osób objętych systemem, na terenach oddalonych do 200 km od jednostki macierzystej, zachowując tym samym skuteczną reakcję w przypadku pojawienia się nowego zadania do wykonania.
Nadzór merytoryczny nad realizacją czynności wykonywanych przez Działy Dozoru Elektronicznego sprawuje Biuro Dozoru Elektronicznego Centralnego Zarządu Służby Więziennej.
System Dozoru Elektronicznego jest to kontrola zachowania osoby skazanej przy użyciu środków technicznych, na mocy orzeczenia sądu lub decyzji komisji penitencjarnej.
W Systemie Dozoru Elektronicznego można kontrolować:
- przebywanie przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu (dozór stacjonarny),
- bieżące miejsce pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa (dozór mobilny),
- zachowywanie przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd (dozór zbliżeniowy).